| Lidhjet mes depresionit dhe sėmundjeve tė zemrės
Qė prej disa kohėsh, shkencėtarėt mendojnė se ka njė lidhje tė rėndėsishme mes depresionit dhe sėmundjes sė zemrės. Trajtimi standart pėr depresionin ka pėrfshirė shpesh antidepresantė dhe psikoterapi. Por njė studim i kohėve tė fundit nė Kanada, i publikuar nė Revistėn e Shoqatės Amerikane tė Mjekėsisė, tregon se pėr disa pacientė tė sėmurė me zemėr, ilaēet mund tė jenė mė tė efektshme se sa seancat kėshilluese me psikologun ose psikiatrin.
Thuhet shpesh se, ajo qė ndodh nė tru, shpesh herė ndikon edhe nė zemėr. Njė zbulim i Organizatės Botėrore tė Shėndetėsisė i njė dekade mė parė, ėshtė edhe sot i vėrtetė: njerėzit me depresion kanė mė tepėr prirjen tė sėmuren. Nė fakt, Organizata Botėrore e Shėndetėsisė njofton se numri i vdekjeve tė pacintėve tė moshuar qė vuajnė nga depresioni, ėshtė 4 herė mė i madh se i atyre qė nuk janė me depresion, dhe shumica e tyre vdesin nga sėmundje tė zemrės, ose nga hemorragjia cerebrale.
65-vjeēari Edward Pietrantonio ishte me depresion kur pėsoi infarkt nė zemėr, 15 vjet mė parė: Pėrjetova vdekjen e njė njeriu shumė tė afėrt me mua, pastaj patėm probleme familjare; gjithshka ndodhi pėrnjherėsh dhe pastaj pėsova goditje nė zemėr. Sėmundjet e tij fizike dhe psiqike ishin tipike pėr rreth 300 pacientė, tė cilėt u pėrfshinė nė studimin kanadez.
Njėrit prej grupeve ju dhanė antidepresantė dhe tė tjerėt morėn pjesė nė sesione tė pėrjavshme tek psikiatri. Dihet prej shumė vitesh se depresioni ėshtė shumė i pėrhapur tek pacientėt me sėmundje tė zemrės, kėshtuqė ne donim ti bėnim njė vlerėsim tė dy trajtimeve pėr depresionin. Doktor Francois Lesperance i Universitetit tė Montrealit thotė se rezultatet ishin tė habitshme: Ėshtė sikurse tė pėrpiqesh tė trajtosh dy ēėshtje nė tė njėjtėn kohė. Vėshtirėsia pėr tu pėrballur me probleme shoqėrore dhe strese dhe nė tė njėjtėn kohė tė vuash nga njė sėmundje fizike, kjo ishte njė sfidė e madhe pėr pacientėt me sėmundje zemre, - thotė mjeku.
Njė grup pacientėsh morėn antidepresantin citalopram, qė njihet ndryshe si Celexa dhe Laxapro. Dr. Lesperance thotė se ky ilac u zgjodh, ngaqė ka rrezikshmėri tė ulėt pėr tė bėrė reaksion me ilace tė tjera. Ky ėshtė njė faktor i rėndėsishėm pėr pacientėt qė vuajnė nga zemra dhe qė mjekohen edhe me ilaēe tė tjera. Antidepresanti ndihmon nė lehtėsimin e depresionit, duke shtuar nivelin e substancės serotoninė nė tru. Antidepresantėt, qė kanė efekt tek sistemi i serotoninės nė tru, i ndihmojnė pacientėt me depresion, duke pėrmirėsuar simptomat e sėmundjes, thotė zonja Lesperanze.
Studjuesit vunė re se kur rritej niveli i serontoninės nė tru, gjendja psiqike e pacientit pėrmirėsohej. Studimi kanadez, po ashtu arriti nė pėrfundimin se pacientėt, tė cilėt shkonin rregullisht nė sesionet e pėrjavshme me mjekun psikiatėr, treguan jo mė tepėr pėrmirėsim se sa njė vizitė e shkurtėr tek mjeku, pėr njė kontroll minimal.
Doktor Lesperance thotė se studjuesit, megjithatė nuk ishin tė sigurtė pėrse pėrmirėsimi nuk ishte i ndjeshėm: Biseda pėr kėto ēėshtje duket se ka qenė dicka e vėshtirė pėr pacientėt e sėmurė me zemėr. Dr. Lesperance ende beson se sesionet e terapisė tek psikiatri janė tė vlefshme pėr shumė njerėz dhe se krahasimi i mėtjeshėm i efektit qė kanė tek tė sėmurėt antidepresantėt dhe format tė tjera tė terapisė psiqike, ėshtė i nevojshėm..
|
