Kurrsesi mos i gėnjeni fėmijėt

Fėmijėt tanė gėnjejnė, sepse jemi nė prindėrit e tyre qė ua mėsojmė".





"Fėmijėt tanė gėnjejnė, sepse jemi nė prindėrit e tyre qė ua mėsojmė".

Gėnjeshtrat e vogla “tė pafajshme” qė thuhen nga nėna dhe babai nė prani tė tė vegjėlve, krijojnė njė model sjelljeje tė ngjashėm dhe imitues nga fėmijėt.
"Gėnjeshtra ėshtė njė nga faktorėt kryesorė qė ndikon nė zhvillimin e fėmijės. Para se njė fėmijė tė thotė gėnjeshtrėn duhet tė dijė tė vėrtetėn, tė mendojė me zgjuarsi njė realitet alternativ, pėr t‘ia "shitur" mė pas atė me bindje njė tė rrituri",

Nėse ēdo moshė ka gėnjeshtrat e saj, arsyet qė i shtyjnė fėmijėt tė tregojnė gėnjeshtra ndryshojnė. Pėr shembull nė moshėn 4-vjeēare njė nga arsyet qė fėmijėt gėnjejnė ėshtė frika se mos ndėshkohen. Kur mbushin 6 ėshtė dėshira pėr tė hyrė nė shoqėri, ndėrsa kur arrijnė tė 11-18-at ėshtė periudha ku ēdo fėmijė kėrkon tė ketė njė identitet tė vetin, tė fshehtė ose tė pavarur nga prindėrit.

Kjo ėshtė pasi sjellja e tė rriturve nuk ka ndryshuar aspak karshi tė vegjėlve, madje ėshtė pėrkeqėsuar. "Kanė mėsuar tė imitojnė nėnėn dhe babanė”. Ėshtė vėnė re qė ato imitonin prindėrit kur refuzonin ftesėn e njė fqinji apo tė afėrmi, duke i gėnjyer se ishin tė sėmurė. Prindėrit duhet t‘i mėsojnė fėmijėt e tyre tė sillen me edukatė, jo nė mėnyrė hipokrite, pasi vlera tė tilla ndikojnė negativisht nė formimin e njė personaliteti".

"Fėmijėt rriten me njė nocion tė dykuptimtė tė ndershmėrisė si diēka tė rrezikshme qė krijon vetėm konflikte dhe kėshtu gėnjeshtrat janė njė mėnyrė e preferuar pėr tė mbajtur harmoninė familjare dhe shoqėrore”

A nuk ėshtė kjo e dhembshme dhe pėr tė ardhur keq, qė kėta njerėz, tė cilėt duhet tė jenė njė model sjelljeje pėr fėmijėt e tyre, gėnjejnė vazhdimisht dhe e bėjnė mjedisin e familjes tė pashėndetshėm dhe tė ndotur, duke i penguar fėmijėt nga nuhatja e "aromės sė besimit" dhe pastėrtisė dhe nga efektet e ēmueshme tė tyre midis tė cilave, “ndershmėria dhe vėrtetėsia” janė disa nga mė tė rėndėsishmet?!

Gėnjeshra sipas Islamit konsiderohet njėra prej veprave mė tė kėqija. Pėr kėtė ėshtė obligimi i tė gjithė edukatorėve qė tė kenė kujdes tė vecantė ndaj kėtij fenomeni dhe ta japin mundin e tyre pėr ta crrėnjosur gėnjeshtrėn nga fėmijet, qė t’ua bėjnė atyre tė neveritshme, t’i largojnė nga ndikimi i rrenės dhe i hipokrizisė.

Mjafton si dėnim pėr rrenėsin, ngase i tilli shkruhet tek Allahu si gėnjėshtar.
Pejgamberi sal-allahu alejhi ve sel-lem ka thėnė: “…Ruajuni prej rrenės, ngase rrena tė shpie kah e keqja, e vepra keqe tė shpitje nė zjarr. Vazhdimishi robi rren dhe nuk ndalet nga gėnjeshtra, pėrderisa ai shkruhet tek Allahu si rrenacak i madh” (Buhariu dhe Muslimi)

Edukuesit duhet t’i largojnė fėmijėt nga ky fenomen i shėmtuar, t’i pengojnė nga rrena, t’ua tėrheqin vėrejtjen pėr pasojat, dėmin dhe rrėzikun qė sjell ajo.

Dihet se edukatorėt pėr t’i ofruar edukatė tė mirė fėmijės mbėshteten nė faktin se ėshtė e domosdoshme qė tė sillen mirė para tyre. Andaj edukatori ėshtė pėrgjegjės nėse e gėnjen fėmijėn me qėllim qė ai tė qetėsohet e tė mos qajė, ose pėr tė nxitur qė ta bėjė njė punė tė mirė. Nėse ndosh qė edukatorėt tė veprojnė kėshtu, atėherė kėtė fenomin ua bėjnė tė zakonshėm fėmijėve dhe u japin edukatė tė keqe, traditė tė kundėrt me moralin, pra po u ofrojnė fenomenin mė tė urryer – gėnjeshtrėn. Pos kėsaj edukatorėt e humbin besimin, respektin dhe mundėsinė e ndikimit te fėmijėt.

Pėr kėtė shembullin mė tė mirė e gjejmė te fakti se si ua ka tėrhequr vėrejtjen edukuesi i parė Muhamedi alejhi selam atyre qė janė edukatorė, duke i porositur qė kurrsesi tė mos i gėnjejnė fėmijėt, edhe nėse kanė pėr qėllim argėtimin, dhėnien kurajė fėmijės ose mahinė. Kjo duhet tė bėhet qė tė mos shėnohet edukatori tek Allahu si gėnjėshtar. Transmetojnė Ebu Davudi dhe Bejhakiu nga Abdullah ibn Amiri radijall-llahu anhu se ka thėnė: Mė thirri nėna ime nje ditė, teksa i Dėrguari alejhi selam ishte ulur nė shtėpinė tonė. Nėna mė tha: Eja kėtu tė tė jap kėtė, ndėrsa i Dėrguari alejhi selam i tha asaj: “Cfarė dėshiron t’i japėsh? Ajo u pėrgjigj: Desha t’i jepja njė hurmė. I Dėrguari alejhi selam i tha: “Po tė mos i jepje asgjė, do tė shkruheshe nė grupin e gėnjeshtrave