Perralla Popullore

Proza gojore ėshtė shumė e zhvilluar. Ajo paraqitet nė forma tė ndryshme. Njė nga format mė tė pėrhapura e mė tė njohura, ėshtė pa dyshim pėrralla. Pėrralla ėshtė njė tregim i trilluar, plot fantazi dhe elemente tė ēuditshme nė subjekt me anė tė sė cilės paraqiten mendimet dhe ėndėrrimet e njerėzimit nė formė alegorike. Pėrrallat nuk nisen, si ndodh me kėngėt legjendare, nga njė fakt i vėrtetė (ndoshta edhe historik) qė legjendarizohet, por nga njė trill i plotė, qė megjithatė mban kurdoherė lidhje me probleme, me situata, me mendime filozofike, morale, shoqėrore, estetike etj. tė jetės njerėzore. Pėrrallat tregohen nė prozė dhe kanė, domosdo, strukturėn dhe elementet e tyre. Ato janė tė pėrhapura nė tė gjithė botėn dhe janė tepėr tė pėlqyera si pėr vlerat e tyre filozofike, ashtu edhe pėr vlerat e tyre didaktike. Pikėrisht pėr vlerat e saj tė gjithanshme, pėrralla ka tėrhequr vėmendjen e shkencėtarėve: me tė merren folkloristėt, etnografėt, psikologėt, letrarėt etj. Etnografia e studion pėrrallėn si dokument kulturor e historik dhe merret me rolin e saj nė shoqėi, psikologjia e sheh pėrrallėn si shprehje tė proēeseve shpirtėrore, ndėrsa shkenca e letėrsisė pėrpiqet tė pėrcaktojė se ē'ėshtė ajo qė e bėn pėrrallėn tė jetė e veēantė edhe brenda llojeve tė prozės gojore. Ajo synon tė pėrcaktojė elementet mė tė qenėsishme tė kėtij lloji dhe, ashtu si etnografia, tė kėrkojė zanafillėn e saj.

Pėrrallat shqiptare shquajnė pėr larminė e fantazisė sė tyre dhe pėr thurrjet interesante tė subjekteve. Roli i fantastikes edhe nė pėrrallat tona ėshtė shumė i madh. Me anė tė saj rrėfimtari popullor deformon artistikisht dhe pėrpunon qoftė artistikisht, qoftė filozofikisht subjektin, elementet e realitetit duke krijuar njė simbolikė tė pasur qė flet alegorikisht pėr mėsime shoqėrore, etike dhe estetike pėr jetėn. Pikėrisht nė vlerėn e saj filozofike qėndron edhe njė nga anėt mė tė rėndėsishme tė pėrallės. Nėpėrmjet saj jepen gjykime pėr jetėn, pėr lumturinė, pėr tė mirėn dhe tė keqen, pėr tė bukurėn dhe tė shėmtuar, pėr aspiratat dhe ėndėrrimet e njerėzve etj. Duhet thėnė se vizioni i pėrgjithshėm qė buron nga pėrrallat pėr botėn e jetėn ėshtė optimist. Kėshtu, edhe nė pėrrallėn tonė, e mira triumfon dhe njeriu me anė pėrpjekjesh dhe sakrificash, duke qėnė kurdoherė i ndershėm, ia arrin mė nė fund lumturisė, arrin ta fitojė atė (e Bukura e Dheut, si simbol i lumturisė). Ky vizion optimist e realist e ka burimin te karakteri kolektiv i folklorit dhe shpreh soliditetin dhe qėndrueshmėrinė e popullit pėrballė problemeve tė jetės dhe vėshtirėsive qė dalin pėrpara.

Pėrralla 1

Nji djalosh kishte dalė pėr gjah ne malet e Shqipnisė. Nji shqipe fluturoi sipėr tij, dhe u ndal nė majė tė nji shkrepi. Shqipja ishte jashtėzakonisht e madhe dhe mbante nė ēapojt nji gjarpėn. Mbas pakė shqipja fluturoi prej shkrepit ku kishte ēerdhen. Djaloshi u ngjit atėherė nė majė te shkrepit, dhe gjeti nė ēerdhe zogun e shqipes qe po luente me gjarpėnin e mbytun. Por gjarpėni nuk ishte vėrtetė i mbytun. Befas ai lėvizi, ngrejti kryet, nxori thimthin dhe bani me pickue zogun. N'atė ēas djaloshi nxori harkun, dhe vrau me shigjetė gjarpėnin. Mandej ai mori zogun e shqipes dhe u nis kah shpia e vet. Befas ai ndigjoi mbi krye zhurmėn e krahėvet te shqipes.
"Pse ma grabite foshnjen?" thirri shqipja.
"Foshnja asht imja, sepse unė e shpėtova nga gjarpėni qė ti nuk kishe mbyte" pėrgjegji djaloshi.
"Jepmė foshnjen time, dhe unė tė jap si shpėrblim mprehtėsinė e syvet tė mi dhe fuqinė e krahėvet tė mi. Ti do tė jeshė i pamposhtun dhe do tė quhesh me emnin tim!"
I riu i dha shqipes zogun e vet. Kur u rrit zogu, ai i sillej mbi krye djaloshit, qė tash ishte ba burr. Me harkun e vet ai mbyti shumė bishė tė pyllit, dhe me shpatėn e vet preu shumė anmiq tė vendit. Ndėr tė gjitha kėto vepra shqipja i printe dhe e drejtonte.
I ēuditun nga kėto punė, populli e zgjodhi mbret gjuetarin trim. Ai e quejti Shqiptar, qė do me thanė "Bir i Shqipes", dhe mbretnia e tij mori emnin Shqipni, qė do me thanė "Vendi i Shqipevet."



Pėrralla 2

Turku i mburrej arberit se kali i tij fluturonte si zog me krahe , se s'kish kale ne bote qe t'ia kalonte ne vrap , se ai , turku , ishte gati te vinte cdo kusht , mandje edhe turkeshen e tij .
Edhe Arberi kish nje kale te mire .
E lidhen ata -arberi e turku - qe te leshojne kuajt me vrap e te fitoje i zoti i kalit qe do ike me shpejt e me tej .
Arberi vuri arbereshen , turku vuri turkeshen .
Kur degjoi per kete kusht , e bukura e arberit mbushi syte me lot , po nuk e theu zemren , mori kycet ne dore , hodhi trasten me elb krahut , zbriti ne quar , i vajti drejt kalit te te zot dhe i tha :
-Pa degjo , o kali yne ! Neser , ne luadh te madh , ti do te na mbrosh nderin tim dhe te tim zoti ! Une kam ne arke nje brez te argjende , qe e mbaj festave . Po te na nxjerresh faqe bardhe , kete brez do ta fal ty , do ta beje nenbarkese .
Atje kam dhe nje cohe te belluste qe do te ta bej paravithe , gjerdanin e arte te qafes do ta bej fre . Te lutem , o kali yne i mire , neser , ne luadh te madh , te na mbrosh nderin : nderin tim dhe te tim zoti !
Kali hengelliu .
E bukura e arberit i vari ne koke tarasten plot me elb , dhe pastaj shkoi e mbushi uje kroi .
Kur u gdhi dita , trimi arber dhe qeni turk dolen kaluar ne luadh te madh tek ish mbledhur shume bote per te pare dhe i leshuan kuajt vrap .
Kali i turkut beri shtateqind rade e u lodh , kali i arberit beri nanteqind rade e nuk u lodh . Ai mbrojti nderin e te zot dhe te se zonjes , e la prapa kalin e turkut dhe fitoi kushtin e te zot !
Nderkaq e bukura e arberit rrinte ne dere dhe verente diellin
Zemra i rrihte .
-c'u be , valle trimi im ? Pse nuk vjen te ma qetesoje zemren ?
Tek rrinte keshtu , tere ankth , arriti nga luadhi i larget nje pellumb i madh dhe i tha :
Gezohu moj e bukura arbereshe ! Kali i tet zoz e la prapa kalin e turkut . Behu gati ta presesh trimin fatmire !
Arberesha mori plot gaz draperin , hyri ne kopesht dhe mlodhi trendafile te kuq e te bardhe , pastaj thuri dy kurora dhe i vari ne krye te shtratit .
Nameta hingelliu kali ne dere . Kish sosur i zoti me turkeshen ne vithe te kalit . Arberesha zbriti shkallet me kupen plot vere ne dore e trasten plot elb ne krahe . Kupen ia zgjat te zot .
-Pi , o im zot . Na rruat kali qe na nxorri faqe bardhe !
Trimi fatmire piu kupen me vere dhe i tha te bukures :
-Moj zonje , moj e bukura ime ! Ja tek te solla turkeshen ne vithe te kalit , qe te tunde djalthin kur te vesh ne djep te flere .
Pastaj trimi perqafoi te bukuren .



Pėrralla 3

Gjashtė e gjashtė dymbėdhjetė,
Doruntina trembėdhjetė !...
Ish njėherė e njė mot njė nėnė shumė e mirė i kish dymbėdhjetė bij tė hijshėm. Tė trembėdhjetėn kishte njė bijė tė bukur mbi shoqet tė gjitha, qė ia thoshin Doruntinė .
Vasha u rrit e u bė pėr tu martuar. Mirėpo nga bujarėt e atij vendi askush nuk e gėzoi. Tė gjithė e dėshironin askush s'guxonte ta zėrė nuse, sepse nuk e ndjente veten tė zotin pėr ta marrė pėr shoqe. Atėherė na vjen njė trim i largėt; i mirė, i hijshėm, i fisėm dhe nis dėrgon shkesė dallėndyshen qė t'a
kėrkojė Doruntinėn nuse. E ėma dhe tė njėmbėdhjetė vėllezėrit e mėdhenj nuk donin t'ia jepnin, sepse trimi ndonėse i mirė e i fisėm, ishte nga njė vend shumė i largėt. Vetėm i vogli, Kostandini donte.
- T'ia japim zonja mėmė - thosh ai - se trimi ėshtė i mirė. Mė ka hyrė nė zemėr.
- Kostandin biri im, cfarė po thua ti kėshtu? - ia kthente e ėma. Aq larg do ma shpiesh Doruntinėn time? Se nė e daēa pėr gėzim, pėr gėzim nuk do t'a kem; se nė e daēa pėr helm, pėr helm nuk do t'a kem.



Pėrralla 4

Ish njė nėnė, kish njė djalė. Tė vetėm e kish. E donte me pėrgjėratė. Djali dilte pėr gjah. Nėna e porositi:
- Bir, bir. Gjithė maleve tė gjuash, veē nė mal tė kuēedrės mos gjuaj. Se kuēdra ėshtė shumė e keqe bir, tė ha tė pėrpin. Atje kanė shkuar shumė trima e nuk janė kthyer prapė...
Djali nuk e dėgjoi nėnėn por e dėgjoi vashėn e zemrės.
Ajo i tha:
- Trim, nė mė do mua, nė asnjė mal tė mos gjuash, vetėm
nė mal tė kuēedrės tė gjuash!
Trimi e donte shumė vashėn e bukur e nuk ia shkelte kurrė fjalėn. Pra, u ngrit e shkoi tė gjuante nė mal tė kuēedrės. Sapo u ngjit atje lart, zuri tė lėkundet dheu, me gjithė gurė e drurė. Na i doli pėrpara kuēedra e madhe me shtatė krerė dhe shtatė brirė, me sytė si pishtarė tė ndezur, me gojėn sa njė shpellė, me flatra nė kurriz si krahėt e lakuriqit tė natės, po shumė tė mėdha. Nxirrte tym e flakė tė verdha nga goja. Kjo flakė digjte e pėrvėlote barin, lulet, shkurret. Pėrpoqi tri herė bishtin dhe u bė tėrmet i madh. Djali nuk u tremb: vuri shigjetėn nė hark. Shigjeta u nis, fėrshėlleu po nuk i bėri asgjė kuēedrės. I ra me shtizė, por as shtiza nuk i bėri gjė. Nxori shpatėn, po kucedra lėshoi njė grahmė kaq tė fortė sa shpata i ra nga dora. Kėshtu trimi mbeti pėrballė kuēedrės pa shigjeta, pa shtizė, pa shpatė. Kucedra qeshi me tė shtatė gojėt, iu afrua, e pėrcėlloi me flakė dhe i tha:
- Tani unė do tė ha o djalė se ti shkele malin tim. Nuk ke dėgjuar ti se ai qė shkel kėtė mal nuk mbetet i gjallė? Kėtu kanė ardhur shumė trima tė tjerė pėrpara teje dhe tė gjithė i kam ngrėnė. Edhe ty do tė ha, bėhu gati.
- Moj kuēedėr stėrkucedėr, unė e shoh se ti do mė hash. Me tė vėrtetė qėnke shumė e fortė. Tė lutem vetėm pėr njė gjė: mė lėr tė shkoj gjer nė shtėpi qė ti kėrkoj nėnės uratėn e vdekjes. Pastaj do tė kthehem kėtu qė tė mė hash.
- Cdo tė mė japėsh ti mua po tė tė lė tė shkosh?
- Do tė tė jap besėn time!
- Mirė, nėma besėn e shko.
Djali i dha besėn kucedrės, zbriti malin, shkoi drejt e nė shtėpi e i tha nėnės:
- Zonja mėmė, mua mė zuri kuēedra nė malin e saj tek po gjuaja e tani do mė hajė. Unė i dhashė besėn se do tė kthehem dhe ajo mė lėshoi. Tani falmė uratėn e vdekjes se do shkoj tė mė hajė. Nėna lėshoi kujėn: qau, bubutiu:
- Bir, o bir! C'tu desh tė shkoje nė mal tė kuēedrės?
Pse s'mė dėgjove mua? Mos shko!
- Jo nėnė do shkoj se i kam dhėnė besėn kuēedrės.
Trimi buzėqeshi hidhur e u pėrgjunj qė nėna t'i japė uratėn e vdekjes: ai i puthi dorėn, ajo i fali uratėn, u vesh me tė zeza, u mbyll nė shtėpi...
Djali shkoi tek vasha e zemrės e i tha:
- Tė falem moj e bukura ime! Kam ardhur tė tė lė lamtumirėn se unė do tė shkoj e nuk kthehem mė. Do tė mė hajė kuēedra se mė zuri tek gjuaja nė malin e saj. Shigjeta nuk i bėri gjė, shtiza nuk e preku, shpata mė ra nga dora kur u mata ta qėlloj. I dhashė besėn se do kthehem prapė tė mė hajė. Pra mbeē gėzuar moj e bukur!
Vasha vuri buzėn nė gaz.
- Tė vjen keq qė do tė tė hajė kuēedra?
- Jo moj e bukur. Ti mė ke falur kaq ngazėllime me bukurinė tėnde e me buzėqeshjen tėnde sa shkoj nė vdekje pa asnjė pengesė. Qofsh e lumtur e rri me shėndet, se dua tė arrij sa mė shpejt, mė pret kuēedra.
- Prit djalė se do tė vij dhe unė nė mal me ty..
Djali i vrenjt.
- Mos eja moj e bukura ime se atje tunden gurėt dhe drurėt: kuēedra ėshtė shumė e keqe, tė ha tė pėrvėlon, tė pėrpin.
- Unė nuk vij po tė rrish dhe ti me mua pėrngaherė.
- Nuk mund moj vashė, i kam dhėnė besėn kucedrės dhe nuk e shkel dot... Mė mirė i vdekur sė besėshkelur.
- E bukura qeshi dhe i tha:
-Do tė vij me ty!
Vasha i hipi njė kali tė bardhė, trimi i hipi njė kali tė zi e ia morėn pėrpjetė malit tė kuēedrės. Vasha dukej si e veshur me dritė. Djali e shikonte dhe drithėrohej. Thosh me vete: "Qysh t'a hajė kėtė bukuri kuēedra? Ah sikur tė kisha tre jetė... Do t'ia falja tė tria kucedrės qė ta linte vashėn tė kthehej nė shtėpi dhe tė jetonte e lumtur".
E bukura e vuri re se ai diē bluante nė mendje dhe e pyeti:
- Cmendon ti o trim?
Ai tha cmendonte:
- Tė kisha pasur moj e bukur, tri jetė, do t'ia falja tė tria kuēedrės qė ti tė shpėtoje e tė ktheheshe pėrsėri nė shtėpi e tė rroje e lumtur.
Ajo e vėshtroi tėrė gaz.
- Edhe pa ty?
- Qoftė edhe pa mua...
- Kaq shumė mė do?
- Shumė...
Ndėrkaq bubulloi tėrė mali, u tundėn gurėt dhe drurėt. Doli kuēedra me shtatė krerė dhe ia mori kėngės:
- Lumja unė e lumja! Kisha njė mu bėnė dy! Po mė vjen njė vashėz e njomė. Do ta ha t'a pėrpij"
Vasha e bardhė qeshi e ia ktheu:
- Mjerė ti mjerė moj kuēedėr! Kishe njė e s'ke asnjė. Dhe ti vetė do hysh nė fund tė dheut, se ky mal ėshtė i njerėzve dhe do jetė i njerėzve.
Vasha e trimi iu afruan kuēedrės. Kjo zuri tė mprehė dhėmbėt e tė lėshojė zjarr nga goja. Po me njė tė shikuar vasha e mbėrtheu nė vend. Kuēedra u tremb, u mundua tė prapset.
- Cila je ti moj vashė e bardhė, qė mė kall tė ngjethura nė shtat? C'ėshtė kjo dritė qė tė furfurin nė
fytyrė? C'ėshtė ky zjarr qė po mė djeg kėshtu?
- Jam bija e hėnės dhe e diellit, jam pika e qiejve qė bie kudo, nė male e fusha, mbi kryet e tė liqve pėr tė mirėn e tė mirėve pėr shpėtimin e njerėzve.

- C'e ke ti kėtė trim moj vashė e bardhė?
- E kam shoqin e jetėve.
- Vashė mbi vashėzat e dheut, - i tha kucedra - kthehu e gėzuar. Trashėgofsh tė ritė tėnd me trimin e zgjedhur. Paski qėnė tė dy tė besės e mė mundėt.
- Po ti moj kuēedėr e stėrkuēedėr, ēdo tė bėsh tani ? - e pyeti bija e hėnės dhe e diellit, qė mbante nė dorė njė shigjetė drite: pikė e qiellit.
- Meqė ti mė munde, unė s'kam vend nė kėtė botė: do tė hyj nė fund tė dheut e nuk do tė dal kurrė mė.
Dhe kuēedra u zhduk e nuk doli mė: ndofta u dogj u bė hi, ndofta u fut nė fund tė dheut.
Ata tė dy - vasha e bardhė dhe trimi i besės - rruan e trashėguan jetė pas jete. Edhe nė mal tė kuēedrės gjahtarėt zunė tė venė pėr gjah si nė gjithė malet e tjerė. Atje zunė tė kumbojnė kėmborė koperash dhe sėpatė druvarėsh.

Kur se don se don, kur e don e don

Na ishte njėherė njė fukara . Doli njė ditė nė qytet pėr tė blerė njė samar pėr gomarin e tij. Shkoi te samarxhiu dhe i kėrkoi atij njė samar tė vjetėr dhe mė tė lirin qė kishte. Samarxhiu ishte i zėnė me punė shumė e i tha:
- Merre bre bacė njo ēaty.....!?!? A po e shef se s'po kam kohė!?!? Edhe k'ta katundarėt ...mendoi me vete!?!
Shkoi fukaraja dhe lyp e lyp e e gjeti me njė qoshe njė i cili ju duk ma i vjetri. E mori, i a dha samarxhisė ca para dhe.....
Pasi qė kreu punėt qė kishte samarxhiu shkoi tė shohė se ēfarė samari kishte marrė fukaraja?! Pėr njė moment mbeti i shtanguar!E lėshuan kėmbėt!E la fuqia! U ul, dhe.....!?!?
- O zot, jo, jo o zot!?!?!?- filloi tė flasė me zė tė lartė!?
Aty diku nė qoshe tė dyqanit, samarxhia kishte pasur njė samarė tė vjetėr tė cilin e kishte mbushur me para tė cilat i kishte fitur tėrė jetėn! Tėrė ate qė kishte fituar duke punuar e kishte fshehur aty!
- Eh....kur se don se donė, - tha i dėshprua!?!?
Fukaraja, pasi e bleu samarin, morri gomarin e tij dhe shkoi nė pyll pėr tė mbledhur ca dru. E mbushi mirė e mirė dhe duke u kthyer nė shtėpi e pa se gomari i tij po ecė me vėshtėrsi. Erdhi disi nė shtėpi!? Pa se shpinda e gomarit ishte gjakosur. Mendoi, mendoi dhe...!? Vendosi tė shkoi edhe njėherė te samarxhiu. Shkoi dhe i tha:
- O zotni Samarxhi!?! Erdha edhe njėherė!?! Mė falė pashė zotin por....!?!? Atė samarain qė e bleva dje... A kishe mund bre vlla veē edhe njė grusht asi senesh me ia shti mrena se ma kish bo gomarin krejt xhak?!?!
-Samarxhiu, duke mos kuptuar fare se ēka ėshtė ka thotė fukaraja , ia merr samarin, shkonė nė dhomėn tjetėr, shpejt e shpejt e kontrollon, dhe..!?!?! Del jasht e i thotė fukarasė:
- O vllavi jem....jo veē qė do ta ndreqi samarin, por kam me ta dhanė njo t'ri,. Ma t' mirin qė e kam nė shitore!?
Fukaraja, pa ditė se pėr ēka ėshtė puna, po i thotė:
- O jo bre zotni samarxhi, jo t'ri!?!? Ndreqma qato, t'vjetrin se valla s'kom pare me ta pague!?
- Jo, jo, i tha samarxhia. S'ke nevojė tė ma paguash! Samari jem me ta pėrxhakė ty gomarin tand... Kjo s'bėnØ? Kjo s'ka ndodhė hala!? Myshteria jem me mu ankue,...kjo s'bon , pasha zotin!?!? Kom me ta dhonė njė tė ri, ma tė mirin qė e kam!?!
U tha , u bė. E morri fukaraja samrin e ri, i hypi gomarit e mendoi me vehte:
- Po budallė njeri ky samarxhia!? Ma dha kėtė farė samari aq lirė....!?!? E sillte kokėn dhe vazhdonte rrugėn pėr nė shtėpi i gėzuar, duke mos besur as vetØ!?!
Edhe brenda nė dyqannin e tij, samarxhiu e sillte kokėn, i gėzuar dhe nuk mund t'i besonte syve tė vetė. E falėnderonte zotin dhe duke i numruar tė hoolat qė i kishte pasė fshehur nė samarin e vjetė, thoshte me vete:
- Eeee hhh......kurė e don e donė...!?!? Djersėn tėnde nuk mund ta hajė askush!?!?

PLAKU DHE PLAKA.


Na ishte njė herė njė plak i varfer, por shumė i varfėr ama. Ai jetonte nė breg
tė lumit bashkė me plakėn e tij grindavece dhe shpirtkeqe. Jetonin tė dy nė
skamje dhe nė mjerim te plotė. Plaku zinte ndonjė cirua (peshk*) nė lumė dhe plaka e
gatuante. Njė ditė dimri plaku ndenji aty me orė tė tėra, por nuk zuri gjė.
Ishte ftohte.
Ai donte te kthehej ne shtepi, por kur kujtonte plaken rrinte
aty me shprese se mund te kapte diēka. Dhe me nė fund fija e vjetėr e
filispanjes u lekund dhe plaku nxitoi ta tėrhiqte. Kur ē'tė shihte?... Njė cirua
i vogėl, fare i vogėl vazhdonte tė pėrpėlitej nė majen e grepit. Plaku e mori
nė dorė. Cironka kishte ca vezullime tė arta. Plaku hapi torben e tij tė
vjetėr dhe...
-Tė lutem, mė hidh pėrsėri nė lumė!
Plaku u habit.
-Kush foli?- Tha.
-Tė lutem me hidh nė lumė,- tha cironka,....dhe unė do tė te realizoj ēdo
dėshirė qe tė kesh.
Plaku i shkretė ishte zemėrmirė. Ai e kuptoi se as ai e as plaka e tij
s'ngopeshin dot me njė peshk aq te vogėl dhe e hodhi nė lumė. Ne ēast,
cironka doli nga uji dhe i tha:
-Mė thuaj njė dėshirė!
-Tė kisha njė torbe me cironj...
Pa mbaruar plaku fjalėn, torba me cironj i erdhi pranė. Plaku i mori dhe u
nis nė shtėpi. Ne fillim plaka e shau, por pastaj natyrisht u kėnaq. Plaku se
mbajti dot te fshehten,... (Ah, kėta pleqte e mirė!) dhe ja tregoi gjithė
historinė...Plaka lakmitare i tha:
-Pse nuk i the qė cironjtė tė ishin tė tiganisur? Shko, thuaji!
Plaku i shkrete shkoi nėpėr te ftohte, e thirri cironken dhe ja tha dėshirėn.
Kur shkoi nė shtepi, plaka kishte pėrfunduar gjysmen e cironkave...Por kjo
s'ishte asgjė.
Sa here qė plakes i kujtohej ndonjė gjė ajo dėrgonte plakun t'ia thoshte kėtė
dėshirė cironkes. Dhe plaku (Ah, i shkreti plak!...) shkonte ne lume dhe
therriste cironken. Dhe cironka bėnte realitet dėshirėn e plakes. Kėshtu
pleqtė u bėnė zengjinė (tė pasur*). Ata kishin shtėpi tė mirė, kuaj, hyzmeqarė...Ēdo gjė qė e dėshironte plaka.
Aq sa plaka s'kishte mė ēfarė tė kėrkonte dhe njė ditė e urdhėroi
plakun:
- Shko merre cironken tėnde tė qelbur dhe sille kėtu!
Plakut tė shkretė i therri nė zemėr dhe cale-cale u nis e shkoi nė anė te
lumit dhe i thirri cironkes.
Ajo doli nė ēast mbi ujė. Cironka ishte e arte. Edhe zemren e kishte tė artė.
-Me thuaj njė dėshirė!- i tha ajo plakut si gjithmonė.
-Plaka mė tha,... Plaku u gelltit, se ti duhet tė vish me mua tani.
Pra...plaka do qė ti ta lėsh lumin dhe tė vish me mua...
Cironka e vogėl heshti. Heshti disa ēaste dhe pafolur fare u hodh thellė nė
ujrat e turbullta tė lumit pėr tė mos dalė me kurrė.

Plaku u kthye ne shtepi,...shtėpia s'ishte mė. Nė vend tė saj gjeti kasollen,
plaken e tij tė keqe dhe tė njejtėn varferi tė dikurshme. Ndoshta kishte
kėrkuar shumė... Exclamation Exclamation

E p ė r h i t u r a

Na ishte njė herė njė vajzė e bukur e cila jetonte sė bashku me babain e vet pasi qė nėna i kishte vdekur. A jo shkonte pėr ē'do ditė tek vari i nėnės dhe qante, dhe nuk kishte shokė tjerė pos zogjėve.



Njė ditė u martua babai i saj me njė grua e cila i kishte dy vajza. Ato asnjėra nuk e donin tė pėrhiturėn ashtu siē ato e quanin sepse ajo ishte mė e bukur se ato. Ato ishin aq xheloze sa qė e detyronin nė punė tė ndryshme, poashtu tė veshė rrobe tė vjetra.
Kur biente nata dhe vajza kishte pėrfunduar punėt e ditės, ajo ulej pran hirit tė zjarrit dhe qante, pėr kėtė arsye dhe filluan tė e quajn e Pėrhitura.
Njė ditė u pėrhap lajmi se mbreti do bėnte njė fest ku gjitha vajzat e mbretėris do tė ftoheshin. Puna ishte se princi donte tė zgjedh njė vajzė qė tė fejohej mė tė. Kur dy motrat morėn vesh se si ishte puna u gėzuan shum dhe nuk mund tė mendonin nė asgjė tjetėr pos se qfar fustani se do tė veshin dhe se si do rregullonin flokėt.

E Pėrhitura dhe ajo kishte dėshirė qė tė e takonte princin...
Mė nė fund dhe dita e madhe mbrini. Njerka dhe dy vajzat e saj morrėn rrugėn pėr nė kėshtjellė tė mbretit derisa e Pėhitura mbeti duke shiquar pas tyre. Kur mė ato humbėn nga pamja, e Pėrhitura filloi tė qanė me zė. Njė zanė qė ishte pranė ndjeu atė dhe u bė e dukshme e tha:
- Ti dėshiron tė shkosh nė festė, apo jo?! Unė do tė ndihmoj.
Po moj zanė por unė as fustan tė veshi e as kėpucė tė mbathi, qė tė mund tė shkoj tek princi...
- Shko nė kopsht dhe kėpute njė kungull dhe mė bjer mua! Shko nė tavan dhe gjeji gjasht minak dhe nėn guri zbuloi gjasht zhapinjė...

E pėrhitura pyeste vehten se ē'far don zana me ghith ato?! Sidoqoft ajo bėri mu ashtu siē i tha zana e cila me ndihmė tė shkopit tė saj magjik e shėndroi kungullin nė karrocė tė zbukuruar me ari, minakėn i shėndroi nė kuaj e nga zhapinjėt bėri gjashtė shėrbėtorė pėr tė Pėrhiturėn. E mė nė fund lėvizi shkopin magjik dhe veshi tė pėrhiturėn mė njė fustan tė bukur punuar me ari e argjent e nė kėmbė i mbathi njė palė kėpucė tė bukura nga qelqi.
- Ngutu tani i tha zana tė sė Pėrhiturės. Por tė keshė kujdesė e tė kthehesh para se tė bie ora dymbėdhjetė. Pas orės sė mesnatės ajo do tė shėndrohej mu ashtu siē kishte qenė mė parė, me rrobat tė vjetra dhe kėmbė zbathur. E pėrhitura i premtoi zanės se do kthehej para se ora tė tregojė mesnatė.

Kur e Pėrhitura mbrini nė festėn e mbretit dhe u paraqit nė hyrje, salla ku vallzohej u mbush me heshtje. Tė gjithė qenė habitur me bukurin e sė Pėrhiturės. Princi kur pa atė, u drejtua menjėherė nė drejtim tė saj dhe tėrė mbrėmjen nuk u largua nga e Pėrhitura. Mirpo kur e Pėrhitura dėgjoi se ora filloi tė shenjoj mesnatėn iu kujtua se ēka i kishte thėn zana. Ajo iu pėrkul princit dhe me hapa tė shpejtė iku nga aty.

Ditėn e ardhme e pėrhitura ishte prap nė festė dhe prap princi kaloi tėrė mbrėmjen pran tė sė Pėrhiturės. Ditėn e tretė e Pėrhitura ishte e habitur nga lumturia sa qė nuk ndėgjoi orėn e cila biente dymbdhjetė. Nė qastet e fundit ajo u kthjell dhe kuptoi se duhet tė ik nga aty. Ajo nuk mbrini tė pėrshėndes princin ashtu siē duhej dhe ai nuk mbrini tė ndalė tė Pėrhiturėn tė qėndroj pranė tijė. Duke vrapuar njė kėpucė ra nga kėmba e tė sė pėrhiturės dhe princi mori atė dhe afroi pranė zemrės.

Princi ishte dashuruar nė tė Pėrhiturėn dhe kishte vendosur fellė tė gjejė atė gjithsesi. Sė shpejti u pėrhap lajmi se asaj cilės i pėrshtatet kėpuca nga qelqi atė do e fejojė princi.
vajzat e njerkės u ngutėn tė provojnė kėpucėn edhe pse e dinin se ajo nuk ishte e tyre.

Kur u erdhi rradha tė vajzat e njerkės sė Pėrhiturės me grimasa tė mėdha dhe mund donin tė shtinin kėmbėn nė kėpucė, por ajo ishte e pamundur dhe asnerės nuk i pėrshtatej mu ashtu sikur nuk i pėrshtatej asnjė vajzė tjetėr nė mretėri.
E Pėrhitura u afrua tė mbathė kėpucėn dhe atė e bėri pa problem si dhe njėkohėsisht nxori kėpucėn tjetėr qelqi nga xhepi i pėrparsės dhe pasi mbathi atė ajo u shėndruan nė bukurushen mė tė bukur nė mbretėri.

Ditė mė pasė u bė dasmė e madhe:
Princi dhe e Pėrhitura martoheshin.

Djali I mbretit pak ditė para se te martohej I thotė te atit do dal pėr gjah. I ati -Tani ėshtė dasma nuk mund te ikesh. Princi- Do vete e do kthehem ne kohe. Niset, kur duke ecur sheh njė shege ku njera nga kokrrat ishte me e kuqe dhe shkelqente shumė, I afrohet dhe pyet fshataret si ėshtė e mundur qe shkelqen kėshtu? Mos e keput I thonė se aty ndodhet e Bukura e dheut. Princi -A e keni pare ndonjė here? Fshataret -Po del ndonjėherė naten dhe futet prapė brenda. Kėshtu vendos te rrije aty dhe te prese ta shohe. I vėnė njė krevat e rrethojne me lule dhe vėnė dy kupa me llokume njė tek koka e njė tek kembet. Shtrihet dhe bėn sikur fle. Natėn vonė e Bukura e dheut ithote te emes -Nene do dal. E ema- Jo se po tė preku insani (njeriu) nuk te fus me brenda. E bukura -E ka zėnė gjumi dhe do dal me kujdes. Hapet shega del e Bukura e dheut e puth ne ballė princin, ha njė llokume tek koka e njė tek kembet dhe futet brenda.
Tė nesėrmen ne mėngjes kur zgjohet princi e pyesin -A e pe? E kupton qe e kish zėnė gjumi dhe vendos qe do e shohe patjetėr naten e dytė, por ndodh e njėjta gjė. Natėn e tretė ndenji me kujdes dhe kur u afrua ta puthe e kapi. Shega u mbyll nė vend. Ai sheh qe ishte tepėr e bukur. I thotė qe ta prese se do kthehet dhe niset pėr ne pallat. Aty ishte mbushur plot se kishte ardhur dita e dasmes. Mblidhen dhe fillojnė kėngėt. E bukura e dheut mendon -Po shkoj ne pallat. Vishet si dervish dhe kapucin e ul shumė mbi sy qe tė mos e njihnin. Kur afrohet I thotė mė ka thirrur princi. Hyn ne dhome ku po e rruanin. Princi e njeh dhe I thotė: nga po vjen baba dervish?
-Rruges tėnde imzot -Po c`pe andej baba dervish?
-Njė te bukur sulltan.
-Po c`thoshte baba dervish? - trėndafila manushaqe ne dyshek tė zoterisė sate me dhe besėn e me le dhe shega me s`me nxe. Ai qeshte dhe thosh -Ma thuaj edhe njė here. Pastaj I tha orkestres pusho dhe ti futu ne dhome. Ajo u fut. Kur erdhi nusja qe ishte shme e shėmtuar I dhanė shumė para dhe nxorren me rrobat e dervishit. E bukura u vesh dhe doli bashke me princin. Tė gjthe ngelen te shtangur sa hije I kishte dhėnė princi te shoqes. Kėshtu u martuan e u trasheguan.

Nje nxens kishte ndjenjur vone ne diskoteke dhe te nesermen ai skishte fjetur fare dhe shkoi ne shkolle, kur shkoi ne shkoll atij iu hap goja nga gjumi dhe profesori i tha ngadal se po me ha. Nxensi ia ktheu jo profesor jam mysliman nuk i ha derrin.

> >
> > > > Gruas sime
> > te dashur:
> > > > Gjate vitit te
> > shkuar provova te bej dashuri me ty 365
> > > > here.
> > > >
> > >
> > > Ia dola mbane vetem 36 here, qe do te thote
> > > > nje mesatare nje
> > here ne dhjete dite.
> > > > Ajo qe vijon eshte nje liste se perse nuk
> > arrita ta beja me shpesh
> > > > :
> > > > 54 here carcafet ishin te
> > paster
> > > > 17 here qe shume vone
> > > > 49 here ishe shume
> > e
> > > > lodhur
> > > > 20 here bente shume nxehte
> > > > 15
> > here beje sikur te
> > kish zene
> > > > gjumi
> > > > 22
> > here kishe dhimbje koke
> > > > 17 here kishe frike se mos zgjoje
> > >
> > > femijet
> > > > 12 here ishe ne ditet e keqia te
> > > >
> > muajit
> > > > 19 here duhet te zgjoheshe shpejt
> > > > 9 here nuk
> > ishe ne humor
> > > > 7 here ishe djeg nga
> > > > dielli
> > > >
> > 6 here po shikoje Costanzo Show
> > > > 5 here nuk doje te prishje krehjen
> > e sapo
> > > > bere
> > > > 3 here kishe frike mos te degjonin
> > >
> > > fqinjet
> > > > 9 here kishe frike mos te degjonte
> > > >
> > jot'eme
> > > >
> > > > Ne 36 heret qe e beme, akti nuk qe i
> > >
> > > kenaqshem sepse:
> > > > 6 here ishe shtrire dhe nuk more
> > > >
> > pjese
> > > > 8 here me kujtoje se kisha nje cifel ne
> > > >
> > sy
> > > > 4 here me the ta beja shpejt
> > > > 7 here m'u desh te te
> > zgjoja per te te thene se kisha
> > > > mbaruar pune
> > > > 1 here
> > kisha frike se mos te kisha vrare pasi ti
> > > > menjanoheshe.
> > >
> > >
> > > >
> > > >
> > > >
> > > > Burrit tim te dashur:
> > > > me duket se je pak
> > konfuz.
> > > > Keto jane arsyet se pse nuk ke patur me
> > > > teper
> > rezultat:
> > > >
> > > > 5 here je kthyer i dehur dhe perpiqeshe
> > ta
> > > > beje me macen
> > > > 36 here nuk je kthyer fare
> > >
> > > 21 here nuk erdhe
> > > > 31 here erdhe shume shpejt
> > > > 19
> > here t'u var para se ta
> > > > vendosje
> > > > 10 here kishe ngerc
> > tek gishtat e
> > > > kembeve
> > > > 38 here e provove teper
> > vone
> > > > 29 duhet te zgjoheshe shpejt per te lozur
> > > >
> > golf
> > > > 2 here ishe pleksur ne nje zenke dhe dikush te
> > gjuajti
> > >
> > > ne b***
> > > > 6 here erdhe ne pizhama duke lexuar nje
> > > >
> > porno
> > > > 98 here ishe shume i zene duke pare futboll ne
> > > >
> > TV
> > > >
> > > > Per heret qe ia kemi dale, arsyeja se pse
> > >
> > > po rrija shtrire ishte sepse kishe gabuar nishan dhe
> > po e beje me
> > >
> > > carcafin.
> > > >
> > > > Nuk kam folut
> > kure per cifel ne sy,
> > por
> > > > te kam pyet nese doje te kthehesha apo ne gjunje.
> > >
> > >
> > > > Tani, te kthehemi tek ne! Duhet ta dergosh
> > > > kete
> > leter tek 7persona, pasi ta kesh lexuar , brenda 5
> > > > diteve.
> > >
> > > Ne diten e peste dikush do te te deklaroje
> > > >
> > dashurine...
> > > > Nuk eshte shaka.
> > > > Kjo gje funksionon pre
> > shume
> > > > vjetesh!
> > > > Nese e thyen kete zinxhir do te kesh
> > fat te keq me
> > > > meshkujt, per gjithnje.
> > > > kjo pjese eshte
> > per lexuesit e
> > > > ardhshem.
> > > > Gjithcka nisi ne
> > 1996.
> > > > Keto jane rregullat:
> > > > Nese e lexon kete leter te
> > Dielen, shpreh nje deshire qe
> > > > te kesh nje jave te lumtur.
> > >
> > > Nese e lexon te Henen,shpreh nje deshire qe ka te beje
> > > > me
> > parate.
> > > > Nese e lexon te marten , shpreh nje deshire qe ka
> >
> > te
> > > > beje me dashurine.
> > > > nes e elexon te merkuren, shpreh
> > nje deshire qe ka te
> > > > beje me suksesin.
> > > > Nes ee lexon te
> > enjten, uro cfaredolloj
> > > > deshire.
> > > > Nese e lexon te
> > premten, deshiro nje takim
> > > > 'hard'.
> > > > nese e lexon te
> > shtunen, deshiro nje
> > > > telefonate.
> > > > Dergoje shpejt
> > mesazhin pasi te kesh shprehur deshiren,
> > > > sepse ndryshe nuk do te
> > realizohet.

Pėrralla Popullore

pdf Shtyp Email

Pėrralla 1

Nji djalosh kishte dalė pėr gjah ne malet e Shqipnisė. Nji shqipe fluturoi sipėr tij, dhe u ndal nė majė tė nji shkrepi. Shqipja ishte jashtėzakonisht e madhe dhe mbante nė ēapojt nji gjarpėn. Mbas pakė shqipja fluturoi prej shkrepit ku kishte ēerdhen. Djaloshi u ngjit atėherė nė majė te shkrepit, dhe gjeti nė ēerdhe zogun e shqipes qe po luente me gjarpėnin e mbytun. Por gjarpėni nuk ishte vėrtetė i mbytun. Befas ai lėvizi, ngrejti kryet, nxori thimthin dhe bani me pickue zogun. N'atė ēas djaloshi nxori harkun, dhe vrau me shigjetė gjarpėnin. Mandej ai mori zogun e shqipes dhe u nis kah shpia e vet. Befas ai ndigjoi mbi krye zhurmėn e krahėvet te shqipes.
"Pse ma grabite foshnjen?" thirri shqipja.
"Foshnja asht imja, sepse unė e shpėtova nga gjarpėni qė ti nuk kishe mbyte" pėrgjegji djaloshi.
"Jepmė foshnjen time, dhe unė tė jap si shpėrblim mprehtėsinė e syvet tė mi dhe fuqinė e krahėvet tė mi. Ti do tė jeshė i pamposhtun dhe do tė quhesh me emnin tim!"
I riu i dha shqipes zogun e vet. Kur u rrit zogu, ai i sillej mbi krye djaloshit, qė tash ishte ba burr. Me harkun e vet ai mbyti shumė bishė tė pyllit, dhe me shpatėn e vet preu shumė anmiq tė vendit. Ndėr tė gjitha kėto vepra shqipja i printe dhe e drejtonte.
I ēuditun nga kėto punė, populli e zgjodhi mbret gjuetarin trim. Ai e quejti Shqiptar, qė do me thanė "Bir i Shqipes", dhe mbretnia e tij mori emnin Shqipni, qė do me thanė "Vendi i Shqipevet."



Pėrralla 2

Turku i mburrej arberit se kali i tij fluturonte si zog me krahe , se s'kish kale ne bote qe t'ia kalonte ne vrap , se ai , turku , ishte gati te vinte cdo kusht , mandje edhe turkeshen e tij .
Edhe Arberi kish nje kale te mire .
E lidhen ata -arberi e turku - qe te leshojne kuajt me vrap e te fitoje i zoti i kalit qe do ike me shpejt e me tej .
Arberi vuri arbereshen , turku vuri turkeshen .
Kur degjoi per kete kusht , e bukura e arberit mbushi syte me lot , po nuk e theu zemren , mori kycet ne dore , hodhi trasten me elb krahut , zbriti ne quar , i vajti drejt kalit te te zot dhe i tha :
-Pa degjo , o kali yne ! Neser , ne luadh te madh , ti do te na mbrosh nderin tim dhe te tim zoti ! Une kam ne arke nje brez te argjende , qe e mbaj festave . Po te na nxjerresh faqe bardhe , kete brez do ta fal ty , do ta beje nenbarkese .
Atje kam dhe nje cohe te belluste qe do te ta bej paravithe , gjerdanin e arte te qafes do ta bej fre . Te lutem , o kali yne i mire , neser , ne luadh te madh , te na mbrosh nderin : nderin tim dhe te tim zoti !
Kali hengelliu .
E bukura e arberit i vari ne koke tarasten plot me elb , dhe pastaj shkoi e mbushi uje kroi .
Kur u gdhi dita , trimi arber dhe qeni turk dolen kaluar ne luadh te madh tek ish mbledhur shume bote per te pare dhe i leshuan kuajt vrap .
Kali i turkut beri shtateqind rade e u lodh , kali i arberit beri nanteqind rade e nuk u lodh . Ai mbrojti nderin e te zot dhe te se zonjes , e la prapa kalin e turkut dhe fitoi kushtin e te zot !
Nderkaq e bukura e arberit rrinte ne dere dhe verente diellin
Zemra i rrihte .
-c'u be , valle trimi im ? Pse nuk vjen te ma qetesoje zemren ?
Tek rrinte keshtu , tere ankth , arriti nga luadhi i larget nje pellumb i madh dhe i tha :
Gezohu moj e bukura arbereshe ! Kali i tet zoz e la prapa kalin e turkut . Behu gati ta presesh trimin fatmire !
Arberesha mori plot gaz draperin , hyri ne kopesht dhe mlodhi trendafile te kuq e te bardhe , pastaj thuri dy kurora dhe i vari ne krye te shtratit .
Nameta hingelliu kali ne dere . Kish sosur i zoti me turkeshen ne vithe te kalit . Arberesha zbriti shkallet me kupen plot vere ne dore e trasten plot elb ne krahe . Kupen ia zgjat te zot .
-Pi , o im zot . Na rruat kali qe na nxorri faqe bardhe !
Trimi fatmire piu kupen me vere dhe i tha te bukures :
-Moj zonje , moj e bukura ime ! Ja tek te solla turkeshen ne vithe te kalit , qe te tunde djalthin kur te vesh ne djep te flere .
Pastaj trimi perqafoi te bukuren .



Pėrralla 3

Gjashtė e gjashtė dymbėdhjetė,
Doruntina trembėdhjetė !...
Ish njėherė e njė mot njė nėnė shumė e mirė i kish dymbėdhjetė bij tė hijshėm. Tė trembėdhjetėn kishte njė bijė tė bukur mbi shoqet tė gjitha, qė ia thoshin Doruntinė .
Vasha u rrit e u bė pėr tu martuar. Mirėpo nga bujarėt e atij vendi askush nuk e gėzoi. Tė gjithė e dėshironin askush s'guxonte ta zėrė nuse, sepse nuk e ndjente veten tė zotin pėr ta marrė pėr shoqe. Atėherė na vjen njė trim i largėt; i mirė, i hijshėm, i fisėm dhe nis dėrgon shkesė dallėndyshen qė t'a
kėrkojė Doruntinėn nuse. E ėma dhe tė njėmbėdhjetė vėllezėrit e mėdhenj nuk donin t'ia jepnin, sepse trimi ndonėse i mirė e i fisėm, ishte nga njė vend shumė i largėt. Vetėm i vogli, Kostandini donte.
- T'ia japim zonja mėmė - thosh ai - se trimi ėshtė i mirė. Mė ka hyrė nė zemėr.
- Kostandin biri im, cfarė po thua ti kėshtu? - ia kthente e ėma. Aq larg do ma shpiesh Doruntinėn time? Se nė e daēa pėr gėzim, pėr gėzim nuk do t'a kem; se nė e daēa pėr helm, pėr helm nuk do t'a kem.



Pėrralla 4

Ish njė nėnė, kish njė djalė. Tė vetėm e kish. E donte me pėrgjėratė. Djali dilte pėr gjah. Nėna e porositi:
- Bir, bir. Gjithė maleve tė gjuash, veē nė mal tė kuēedrės mos gjuaj. Se kuēdra ėshtė shumė e keqe bir, tė ha tė pėrpin. Atje kanė shkuar shumė trima e nuk janė kthyer prapė...
Djali nuk e dėgjoi nėnėn por e dėgjoi vashėn e zemrės.
Ajo i tha:
- Trim, nė mė do mua, nė asnjė mal tė mos gjuash, vetėm
nė mal tė kuēedrės tė gjuash!
Trimi e donte shumė vashėn e bukur e nuk ia shkelte kurrė fjalėn. Pra, u ngrit e shkoi tė gjuante nė mal tė kuēedrės. Sapo u ngjit atje lart, zuri tė lėkundet dheu, me gjithė gurė e drurė. Na i doli pėrpara kuēedra e madhe me shtatė krerė dhe shtatė brirė, me sytė si pishtarė tė ndezur, me gojėn sa njė shpellė, me flatra nė kurriz si krahėt e lakuriqit tė natės, po shumė tė mėdha. Nxirrte tym e flakė tė verdha nga goja. Kjo flakė digjte e pėrvėlote barin, lulet, shkurret. Pėrpoqi tri herė bishtin dhe u bė tėrmet i madh. Djali nuk u tremb: vuri shigjetėn nė hark. Shigjeta u nis, fėrshėlleu po nuk i bėri asgjė kuēedrės. I ra me shtizė, por as shtiza nuk i bėri gjė. Nxori shpatėn, po kucedra lėshoi njė grahmė kaq tė fortė sa shpata i ra nga dora. Kėshtu trimi mbeti pėrballė kuēedrės pa shigjeta, pa shtizė, pa shpatė. Kucedra qeshi me tė shtatė gojėt, iu afrua, e pėrcėlloi me flakė dhe i tha:
- Tani unė do tė ha o djalė se ti shkele malin tim. Nuk ke dėgjuar ti se ai qė shkel kėtė mal nuk mbetet i gjallė? Kėtu kanė ardhur shumė trima tė tjerė pėrpara teje dhe tė gjithė i kam ngrėnė. Edhe ty do tė ha, bėhu gati.
- Moj kuēedėr stėrkucedėr, unė e shoh se ti do mė hash. Me tė vėrtetė qėnke shumė e fortė. Tė lutem vetėm pėr njė gjė: mė lėr tė shkoj gjer nė shtėpi qė ti kėrkoj nėnės uratėn e vdekjes. Pastaj do tė kthehem kėtu qė tė mė hash.
- Cdo tė mė japėsh ti mua po tė tė lė tė shkosh?
- Do tė tė jap besėn time!
- Mirė, nėma besėn e shko.
Djali i dha besėn kucedrės, zbriti malin, shkoi drejt e nė shtėpi e i tha nėnės:
- Zonja mėmė, mua mė zuri kuēedra nė malin e saj tek po gjuaja e tani do mė hajė. Unė i dhashė besėn se do tė kthehem dhe ajo mė lėshoi. Tani falmė uratėn e vdekjes se do shkoj tė mė hajė. Nėna lėshoi kujėn: qau, bubutiu:
- Bir, o bir! C'tu desh tė shkoje nė mal tė kuēedrės?
Pse s'mė dėgjove mua? Mos shko!
- Jo nėnė do shkoj se i kam dhėnė besėn kuēedrės.
Trimi buzėqeshi hidhur e u pėrgjunj qė nėna t'i japė uratėn e vdekjes: ai i puthi dorėn, ajo i fali uratėn, u vesh me tė zeza, u mbyll nė shtėpi...
Djali shkoi tek vasha e zemrės e i tha:
- Tė falem moj e bukura ime! Kam ardhur tė tė lė lamtumirėn se unė do tė shkoj e nuk kthehem mė. Do tė mė hajė kuēedra se mė zuri tek gjuaja nė malin e saj. Shigjeta nuk i bėri gjė, shtiza nuk e preku, shpata mė ra nga dora kur u mata ta qėlloj. I dhashė besėn se do kthehem prapė tė mė hajė. Pra mbeē gėzuar moj e bukur!
Vasha vuri buzėn nė gaz.
- Tė vjen keq qė do tė tė hajė kuēedra?
- Jo moj e bukur. Ti mė ke falur kaq ngazėllime me bukurinė tėnde e me buzėqeshjen tėnde sa shkoj nė vdekje pa asnjė pengesė. Qofsh e lumtur e rri me shėndet, se dua tė arrij sa mė shpejt, mė pret kuēedra.
- Prit djalė se do tė vij dhe unė nė mal me ty..
Djali i vrenjt.
- Mos eja moj e bukura ime se atje tunden gurėt dhe drurėt: kuēedra ėshtė shumė e keqe, tė ha tė pėrvėlon, tė pėrpin.
- Unė nuk vij po tė rrish dhe ti me mua pėrngaherė.
- Nuk mund moj vashė, i kam dhėnė besėn kucedrės dhe nuk e shkel dot... Mė mirė i vdekur sė besėshkelur.
- E bukura qeshi dhe i tha:
-Do tė vij me ty!
Vasha i hipi njė kali tė bardhė, trimi i hipi njė kali tė zi e ia morėn pėrpjetė malit tė kuēedrės. Vasha dukej si e veshur me dritė. Djali e shikonte dhe drithėrohej. Thosh me vete: "Qysh t'a hajė kėtė bukuri kuēedra? Ah sikur tė kisha tre jetė... Do t'ia falja tė tria kucedrės qė ta linte vashėn tė kthehej nė shtėpi dhe tė jetonte e lumtur".
E bukura e vuri re se ai diē bluante nė mendje dhe e pyeti:
- Cmendon ti o trim?
Ai tha cmendonte:
- Tė kisha pasur moj e bukur, tri jetė, do t'ia falja tė tria kuēedrės qė ti tė shpėtoje e tė ktheheshe pėrsėri nė shtėpi e tė rroje e lumtur.
Ajo e vėshtroi tėrė gaz.
- Edhe pa ty?
- Qoftė edhe pa mua...
- Kaq shumė mė do?
- Shumė...
Ndėrkaq bubulloi tėrė mali, u tundėn gurėt dhe drurėt. Doli kuēedra me shtatė krerė dhe ia mori kėngės:
- Lumja unė e lumja! Kisha njė mu bėnė dy! Po mė vjen njė vashėz e njomė. Do ta ha t'a pėrpij"
Vasha e bardhė qeshi e ia ktheu:
- Mjerė ti mjerė moj kuēedėr! Kishe njė e s'ke asnjė. Dhe ti vetė do hysh nė fund tė dheut, se ky mal ėshtė i njerėzve dhe do jetė i njerėzve.
Vasha e trimi iu afruan kuēedrės. Kjo zuri tė mprehė dhėmbėt e tė lėshojė zjarr nga goja. Po me njė tė shikuar vasha e mbėrtheu nė vend. Kuēedra u tremb, u mundua tė prapset.
- Cila je ti moj vashė e bardhė, qė mė kall tė ngjethura nė shtat? C'ėshtė kjo dritė qė tė furfurin nė
fytyrė? C'ėshtė ky zjarr qė po mė djeg kėshtu?
- Jam bija e hėnės dhe e diellit, jam pika e qiejve qė bie kudo, nė male e fusha, mbi kryet e tė liqve pėr tė mirėn e tė mirėve pėr shpėtimin e njerėzve.

- C'e ke ti kėtė trim moj vashė e bardhė?
- E kam shoqin e jetėve.
- Vashė mbi vashėzat e dheut, - i tha kucedra - kthehu e gėzuar. Trashėgofsh tė ritė tėnd me trimin e zgjedhur. Paski qėnė tė dy tė besės e mė mundėt.
- Po ti moj kuēedėr e stėrkuēedėr, ēdo tė bėsh tani ? - e pyeti bija e hėnės dhe e diellit, qė mbante nė dorė njė shigjetė drite: pikė e qiellit.
- Meqė ti mė munde, unė s'kam vend nė kėtė botė: do tė hyj nė fund tė dheut e nuk do tė dal kurrė mė.
Dhe kuēedra u zhduk e nuk doli mė: ndofta u dogj u bė hi, ndofta u fut nė fund tė dheut.
Ata tė dy - vasha e bardhė dhe trimi i besės - rruan e trashėguan jetė pas jete. Edhe nė mal tė kuēedrės gjahtarėt zunė tė venė pėr gjah si nė gjithė malet e tjerė. Atje zunė tė kumbojnė kėmborė koperash dhe sėpatė druvarėsh.