Pyetja: E kanë pyetur Shejhul-Islam, Ibën Tejmijje për transmetimet që flasin për vlerën e agjërimit në
tre muajt, çka thua për itikafin dhe heshtjen në këto muaj, a është prej veprave të mira ose jo?
Përgjigjja:
Sa i përket veçimit të Rexhebit dhe Shabanit,
që të dyja me agjërim ose itikaf, nuk ka argument
nga Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sellem,
as nga sahabet e tij, e as nga ndonjëri prej
imamëve të muslimanëve. Madje është vërtetuar
në hadithe të vërteta se Pejgamberi, sal-lall-llahu
alejhi ve sel-lem, ka agjëruar deri në muajin
Shaban, e më së shumti ka agjëruar në muajin
Shaban, për shkak të muajit Ramadan, kurse
agjërimi i muajit Rexheb në veçanti, të gjitha
hadithet që flasin për këtë temë janë të dobëta,
madje të trilluara, nuk mbështeten në to dijetarët,
sepse nuk janë as prej haditheve të dobëta të
cilat mund të vlejnë në vepra të vlefshme, pasiqë
të gjitha janë të trilluara dhe të rrejshme. Hadithi
më i mirë që transmetohet rreth këtij muajit
është se Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sellem,
kur hynte muaji Rexheb thoshte: “All-llahu
ynë na beko ne në muajin Rexheb dhe Shaban, e
na mundëso të arrijmë muajin Ramadan”.
(Shejh Muhamed El-Hut Bejruti në librin e tij
“Esnal-Metalib”, fq. 111 thotë: “Për muajin Rexheb
nuk ka asnjë hadith të vërtetë, siç ka treguar
Ibën Rexhebi. Mirëpo Axhluni në librin e tij
“Keshful-Hafa”, 2/ 580, thotë: “Them: ato janë
hadithe daife (të dobëta) e jo meudua (të trilluara),
siç ka treguar Ibën Haxheri në “Tebjinul-
Ahxebi fima jetealeku bi Rexhebi” sh.p.)
Transmeton Ibën Maxheja nga Ibën Abbasi,
radijall-llahu anhu, se ka ndaluar nga agjërimi i
muajit Rexheb, mirëpo ky hadith nuk është edhe
aq i fuqishëm, mirëpo është hadith i vërtetë se
Omeri, radijall-llahu anhu, u ka rënë njerëzve në
duar, që të vëndojnë duart në ushqim gjatë muajit
Rexheb, e thoshte: “Mos ia ngjajni
Ramadanit”.
Ebu Bekri hyri në shtëpinë e tij dhe pa se
familja e tij kishin blerë enë për ujë, dhe bëheshin
gati për agjërim, e u tha: çka është kjo?
Thanë: muaji Rexheb. U tha: a dëshironi që tia
përgjani Ramadanit? E i theu ato enë.
Nëse disa ditë ha e disa agjëron, kjo nuk
është e urrejtur, sepse transmeton Imam Ahmedi
në Musnedin e tij se Pejgamberi, sal-lall-llahu
alejhi ve sel-lem, ka urdhëruar që të agjërohen
muajt e shenjtë, edhe ate katër muajt, Dhul-Kaden,
Dhul-Hixhen, Muharemin dhe Rexhebin. Domethënë
agjërimi i katër muajve e jo vetëm i muajit
Rexheb.
Kurse veçimi i tij me itikaf, nuk di se ka ndonjë
urdhër, por ai që agjëron agjërim legjitim dhe dëshiron
të bëjë itikaf, kjo atij, pa dyshim, i lejohet. E
nëse ban itikaf pa agjërim, për këtë çeshtje ka dy
mendime të njohura, dhe që të dyjat transmetohen
nga Imam Ahmedi; njëri se ska itikaf pa
agjërim, siç është mendimi i Ebu Hanifes dhe
Malikut, dhe i dyti: itikafi është valid edhe pa
agjërim, siç është medhhebi i Imam Shafiut.
Sa i përket heshtjes gjatë agjërimit ose gjat
itikafit, ose në raste tjera, kjo është bidat i urrejtur
dhe në këtë janë pajtuar dijetarët. Mirëpo a
është haram ose mekruh, rreth kësaj ka dy mendime.
Imam Buhariu në sahihun e tij tregon se Ebu
Bekri, radijall-llahu anhu, ghyri te një grua nga
fisi Ahmes, të cilën e gjeti duke heshtur, nuk
flitke, e i tha: kjo nuk lejohet, kjo është vepër e
injorancës.
Imam Buhariu në sahihun e tij tregon se Ibën
Abbasi, radijall-llahu anhu, tregon se Pejgamberi,
sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, ka parë një njeri
duke qëndruar në dielli, e tha: kush është ky?
52
Thanë: Ebu Israili, është zotuar të qëndrojë në
diell e mo stë hynë nën hije, të mos flet dhe të
agjërojë. Atëherë tha: urdhërone që të ulet, të hy
nën hije, të flet dhe të plotëson agjërimin”.
Pra, edhe pse ishte zotuar, Pejgamberi, sallall-
llahu alejhi ve sel-lem, e urdhëroi të flet,
ashtu sikurse e urdhëroi të ulet, edhe pse ishte
zotuar që të qëndrojë në këmbë, dhe edhe pse
ishte zotuar të qëndrojë në diell, e urdhëroi të
hynë nën hije, kurse e urdhëroi që vetëm të
vazhdon me agjërimin. Ky hadith është i qartë se
këto vepra nuk janë afrime (adhurime), me të
cilat urdhërohet zotuesi, edhe pse Pejgamberi,
sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, në një hadith të
vërtetë ka thënë: “Kush zotohet që ta respektojë
All-llahun, le ta respektojë, e kush zotohet që të
bëjë mëkat ndaj Zotit, mos t’i bëjë mëkat”.
Pra, zotuesi nuk urdhërohet që ti veprojë këto
vepra, për të cilat është zotuar, e ai që i vepron
si adhurime, duke i konsideruar pjesë e fesë dhe
rrugë që e shpien te All-llahu, është i devijuar,
injorantë dhe kundërshtar i urdhërit të All-llahut
dhe Pejgamberit. Është e ditur se ai që e bënë
këtë, ai që zotohet të bëjë itikaf, etj, këtë e bënë
në shenjë të fetarizmit dhe ska dyshim se veprimi
i tyre në shenjë fetarizmi është i ndaluar, sepse
disa veprime që nuk janë adhurime, i konsideron
si adhurime dhe i afrohet All-llahut me disa
veprime që All-llahu nuk i do, e kjo është haram.
Mirëpo ai që këto i ban para se ti vjen dituria,
mund të jetë i arsyetuar për shkak mosdijes, nëse
nuk është argumentuar para tij kjo vepër, e nëse i
ka arritur dija, atëherë duhet të pendohet.
Përmbledhje e kësaj çeshtjeje është hadithi i
Pejgamberit, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem: “Kush
beson në All-llahun dhe ditën e ahiretit le to
thotë fjalë të mira ose le të hesht”.
Thënia e mirë, e cila është obligim ose e
pëlqyeshëm është më i mirë se heshtja, e ajo që
nuk është vaxhib ose mustehab, heshtja është
më mirë se folja. Andaj disa nga selefi i kanë
thënë shokëve të tyre: heshtja nga e keqeja
është më e mirë se folja e sajë, kurse tjetri tha:
folja në të mirë është më mirë se heshtja në te.
All-llahu, subhanehu ve teala, ka thënë: “O ju
që keni besuar, kur bisedoni mes vete fshehurazi,
mos bisedoni për çka është mëkat, armiqësi dhe
kundërshti ndaj pejgamberit, por bisedoni për
punë të ndershme e të matura dhe kini frikën Allllahut,
te i cili do të tuboheni!”. (El-Muxhadele: 9).
All-llahu, subhanehu ve teala, thotë: “Në
shumë biseda të tyre të fshehta nuk ka kurrfarë
dobie, përveç (bisedës) kush këshillon për
lëmoshë, për ndonjë të mirë ose pajtim mes
njerëzve. E kush i bën këto duke pasur për
qëllim vetëm kënaqësinë e All-llahut, Ne do ti
japim më vonë (në botën tjetër) shpërblim të
madh”. (En-Nisa: 114).
Kurse në sunene tregohet se Pejgamberi, sallall-
llahu alejhi ve sel-lem, ka thënë: “Secila fjalë
e birit të Ademit është kundër tij, përveç atij që
urdhëron në të mirë, ose ndalon prej të këqijave,
ose e përmend All-llahun”.
Hadithet që flasin për vlerën e heshtjes janë të
shumta poashtu janë të shumta edhe ato hadithe
që flasin për vlerën e të folurit në të mirë. Heshtja
për ato gjëra që duhet të thuhen është haram, pa
marur parasysh e konsideron si fe ose jo, siç
është urdhërimi në të mirë dhe ndalimi prej të
këqijave. Njeriu duhet të do, atë që e do All-llahu
dhe Pejgamberi i Tij, e të urrejë atë që e urren Allllahu
dhe Pejgamberi i Tij, të lejojë atë që lejon Allllahu
dhe Pejgamberi i Tij dhe të ndalojë atë që ka
ndaluar All-llahu dhe Pejgamberi i Tij.
Shejhul-Islam Ibën Tejmijje
|
