Sinjalet seksuale qė sjell gjumi te femrat dhe meshkujt

Jeta seksuale gjatė procesit tė menopauzės

Kur kanė femrat mė shumė dėshirė pėr tė kryer marrėdhėnie fizike

Edhe pse duket e vėshtirė pėr t’u besuar, seksi pėrmirėsohet ndjeshėm tek femrat qė janė pranė procesit tė menopauzės. Ato kanė mė shumė pėrvojė, e dinė ēfarė duhet tė kėrkojnė dhe janė tė gatshme pėr ta kėrkuar atė. Me fėmijėt larg shtėpisė ato janė mė pak tė stresuara dhe kanė mė shumė kohė pėr t’u dhėnė pas marrėdhėnies sė tyre intime. Me kalimin e viteve fillon edhe luhatja e hormoneve, nė kėtė mėnyrė femrat mund tė provojnė njė “valė” tė madhe tė “testosteroneve tė lirė”, tė cilat rrisin dėshirėn e tyre pėr tė marrė kėnaqėsi. Por hormonet mund tė “punojnė” kundėr jush. Shumė femra jetojnė njė rėnie tė vėrtetė tė dėshirės seksuale gjatė fazės tė menopauzės. Gra tė tjera mund tė hasin probleme nė arritjen e orgazmės ose thjesht mund tė ndihen mw pak seksuale.
Simptomat
Shkreptimat e para tė simptomave tė menopauzės janė tharja vaginale, gjendja e pėrgjumėsisė, humori i rėndė, si dhe rrjedhja e tepėrt e sasisė sė gjakut mund t’i bėjnė tė ndihen aspak joshėse dhe me dėshirėn pėr tė kryer raportin intim. Tė tjerė elementė qė mund tė luajnė njė rol nė kėtė dėshirė tė ulėt ėshtė fakti qė mund tė ndihen tė plakura, ju duket se kanė humbur pamjen e tyre tė jashtme, aftėsinė dhe shėndetin e njė partnereje tė denjė, por nuk mund tė mos pėrmenden edhe ilaēet qė duhet tė marrin gjatė kėsaj periudhe. Kėshilla mė e mirė qė japin mjekėt dhe specialistėt rreth marrėdhėnieve seksuale dhe menopauzės, ėshtė “pėrdoreni atė ose humbeni”. Femrat tė cilat vazhdojnė tė kenė seks tė vazhdueshėm gjatė procesit tė menopauzės kanė mė pak probleme seksuale sesa gratė tė cilat rrallojnė numrin e kontaktit fizik ose qė nuk bėjnė seks fare. Sa mė shumė seks tė bėni aq mė shumė e “inkurajoni” gjakun tė rrjedhė nė zonėn vaginale, i cili bėn tė mundur mbajtjen mė tė shėndetshme tė indeve. Lubrifikimi vaginal ėshtė gjithashtu mė i bollshėm tek femrat tė cilat bėjnė mė shpesh seks. Muskujt e legenit tė cilėt pėrdoren mė shumė, bėhen mė tė fortė dhe mė funksionalė. Por ajo ēfarė ėshtė mė e rėndėsishme, kryerja e marrėdhėnieve tė rregullta seksuale e inkurajon njė femėr tė mendojė mė shumė pėr veten e saj si njė qenie seksuale pa i kushtuar shumė vėmendje moshės.
Problemet
Sipas teorisė sė disa kėrkuesve, trupi mund tė pėrgjigjet nė nivele mė tė larta tė aktivitetit seksual duke prodhuar mė shumė hormone. Studiuesja australiane, Lorraine Dennerstein, ėshtė kujdesur gjithmonė pėr ēėshtje qė lidhen me “fundosjen” e femrave qė bėjnė seks ēdo ditė. Ajo ka zbuluar se nuk ka rėndėsi se nė cilin grup kurimi janė kėto femra, ato nuk shfaqin asnjėherė probleme vaginale. Ekspertė tė tjerė tė seksit kanė zbuluar rezultate tė ngjashme. Ata nuk nėnkuptojnė se, ēdo femėr e cila po shkon drejt fazės sė menopauzės duhet tė bėjė ēdo ditė seks, pasi tregon ndikimin pozitiv tek menopauza mbajtja e rregullt e aktivitetit seksual. Ėshtė gjithashtu e rėndėsishme tė kuptohet se si meshkujt edhe femrat kanė tendencėn tė ndjejnė mė pak dėshirėn pėr seks pas disa vjetėsh. Me kalimin e kohės ata kuptojnė se kanė shumė vėshtirėsi nė arritjen e orgazmės. Shumė ēifte zbulojnė se seksi mund tė bėhet edhe mė i bukur nėse partnerėt bisedojnė mes tyre pėr pengesat. Nėse partnerėt ndihen tė lumtur me veten e tyre dhe njėri-tjetrin, seksi i mirė do t’i shoqėrojė nė ēdo moshė.

Marrė nga “ NEWSWEEK”


Ekspertėt: Tre pėrbėrėsit bazė tė sistemit tonė tė kujtesės

Femrat mė tė prekura nga humbja e kujtesės

Kur psikologėt studiojnė kujtesėn ata janė tė interesuar pėr nivelin e ruajtjes sė informacionit, qė ėshtė thjesht sasia e informacionit qė depozitohet me pėrpikmėri pasi ėshtė kryer procesi i tė mėsuarit. Ruajtja matet duke i kėrkuar individit tė pėrdorė informacionin e mėsuar mė pėrpara. Harresa apo humbja e ruajtjes ėshtė pjesa e tė mėsuarit fillestar qė nuk mund tė riprodhohet e pėrdoret. Sipas ekspertėve dhe studiuesve kujtimet tona pėrbėhen nga tre lloje tė dallueshme: informacioni personal, i pėrgjithshėm dhe shprehitė. Informacioni i pėrgjithshėm pėrfshin njohuri tė pėrgjithshme qė i kemi fituar jashtė pėrvojave tė veēanta, si p.sh. qėndrimi ynė ndaj shkollės, njohuritė tona pėr muzikėn apo fjalori ynė. Kurse informacioni i shprehive pėrfshin aftėsitė e sjelljes dhe ato tė njohjes si dhėnia e biēikletės apo zgjidhja e njė fjalėkryqi. Tre janė pėrbėrėsit bazė tė sistemit tonė tė kujtesės: kodimi, depozitimi dhe riprodhimi. Hapi i parė ėshtė kodimi, procesi i futjes se informacionit nė sistemin tonė tė kujtesės. Pasi informacioni ėshtė koduar, ose futur nė kujtesėn tonė, neve na duhet ta depozitojmė atė. Nė qoftė se nuk e depozitojmė ajo harrohet.
Hapi i dytė, depozitimi ėshtė proces qė e mban informacionin e kujtesės pėr njė farė kohe. Hapi i tretė nė procesin e kujtesės ėshtė riprodhimi, nxjerrja e informacionit nga sistemi i kujtesės.
Kujtesa
Kujtesa ndahet nė atė afatshkurtėr dhe atė afatgjatė. Kujtesa afatshkurtėr ėshtė vendi ku mbajmė informacionin pėr tė cilin jemi tė ndėrgjegjshėm nė njė moment tė caktuar. Kujtesa afatshkurtėr pėrdoret kur duam tė mbajmė mend diēka tė momentit. Kujtesa afatshkurtėr ka kapacitet shumė tė kufizuar, kurse kohėzgjatja ėshtė rreth 30 sekonda para se ky informacion tė humbasė.
Probleme me kujtesėn
Me kalimin e moshės shfaqen simptoma tė ndryshme tė cilat tregojnė se njė person ka probleme me kujtesėn. Kėto simptoma nuk janė tė qarta sepse mund tė duken krejt normale nė disa situatat ose duke u bazuar nė faktin se ka tė bėjė mosha. Rreth 85 pėr qind e gjashtėdhjetėvjeēarėve nė tė gjithė botėn vuan nga humbja e kujtesės. Kjo pėrbėn njė nivel epidemiologjik shumė tė lartė. Ka raste kur sėmundja e kujtesės e njohur si sindroma Alzheimer lind edhe para moshės 65-vjeēare, por kėto raste janė tė rralla dhe karakterizohen nga histori tė veēanta. Sistemet shėndetėsore tė vendeve perėndimore kanė humbje shumė tė mėdha prej kėsaj sėmundjeje. Ndėrkohė qė sipas specialistėve rreth moshės 40-vjeēare nisin tė shfaqen simptomat e para tė humbjes sė kujtesės. Simptomat vijnė si rezultat i dėmtimit tė qelizave nervore, tė cilat ngadalėsojnė pėrcjelljen e sinjalit pėr nė tru dhe anasjelltas. Pėr kėtė shkak kėta persona harrojnė dhe me kalimin e kohės kjo simptomė bėhet edhe mė e theksuar. Njė simptomė tjetėr ėshtė anomia, mosgjetja e emrave dhe fjalėve gjatė diskutimeve.
Femrat mė tė prekura
Femrat janė mė tė prekura nga kjo sindromė dhe kohėt e fundit vihet re njė rritje e numrit tė tė prekurve nga kjo sėmundje. Shumica e njerėzve mund tė mbajnė nė mend rreth 7 elemente informacioni pėr njė kohė tė shkurtėr. Kurse nė sajė tė kujtesės afatgjatė, pėrmes pėrsėritjes pėrpunuese, njeriu ėshtė nė gjendje tė kodojė informacione nė mėnyrė qė ai tė hyjė nė kujtesėn afatgjatė. Kohėzgjatja e kujtesės afatgjatė ėshtė e pėrhershme. Metoda e ruajtjes sė informacionit duhet tė bėhet me pėrsėritjen dhe pėrpunimin e organizimit tė informacionit. E kundėrta e kujtesės ėshtė harresa. Nė qoftė se njohuritė e mėsuara nuk pėrsėriten vazhdimisht atėherė ato zbehen apo harrohen tėrėsisht. Por nėse ajo qė ėshtė mėsuar pėrsėritet vazhdimisht, harresa nuk shkaktohet. Te harresa ndodh inhibicionin retroaktiv ose parafrenimi i cili mund tė jetė i madh ose i vogėl, nė varėsi nga ngjashmėria.